وسیله ی آشپزخانه، ابزار دستی کوچکی است که برای آماده‌سازی غذا مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. کاربردهای مشترک آن شامل: بریدن آیتم‌های مواد غذایی به اندازه ی لازم، گرم کردن غذا بر روی اجاق‌گاز، پخت وپز، مخلوطکردن و اندازه‌گیری وسایل مختلف برای هر کار می‌باشد. یک ابزار، مثل چاقوی آشپزخانه می‌تواند برای تهیه ی غذاها مورد استفاده قرار گیرد. وسایل دیگر آشپزخانه به شدت تخصصی هستند و ممکن است تنها در ارتباط با آماده‌سازی یک نوع خاص از غذا، مانند یک جداکننده ی تخم‌مرغ یا یک جداکننده‌ی هسته ی سیب مورداستفاده قرار بگیرند. برخی از وسایل ویژه، زمانی استفاده می‌شوند که این عملیات تکرار شوند و یا زمانی که آشپز دارای مهارت یا استعداد محدودی است. تعداد لوازم آشپزخانه در آشپزخانه ی خانگی با زمان و سبک آشپزی متفاوت است.
ظرف پختوپز، یک وسیله ی ویژه ی آشپزی برای پخت وپز است. ممکن است وسایل آشپزخانه با کلم هی «نرم‌افزار»، شناخته شوند. وسایل آشپزی به کالای مورداستفاده برای پختوپز و غیره طبقه‌بندی می‌شوند.
استفاده ی یک دسته از ابزار در کنار هم شامل وسایلی می‌شوند که برای خوردن غذا لازم است. مانند: قاشق یا چنگال. برخی از وسایل نیز جزو گروه کارد و چنگال قرار میگیرند که میتوان آن‌ها را برای هر دو، در زمان آماده‌سازی غذا در آشپزخانه و غذا خوردن در هنگام صرف غذا بهکار برد.
نام‌های دیگری که برای انواع مختلف وسایل آشپزخانه استفاده می‌شوند، شامل: ظروف سفالی، ظروف ساخته‌شده از گل، ظروف شیشهای، ظروف (هر دو آشپزخانه و غذاخوری)شیشه ای و غیره می‌باشند. این لوازم جانبی شامل لوازم آشپزخانه نقره، رس و غیره هستند که آن وسایل لزوماً اسباب آشپزخانه نیستند.
مواد
بنجامین تامسون در ابتدای قرن نوزدهم بیان کرد: ظروف آشپزخانه معمولاً از مس ساخته شدهاند. تلاش‌های مختلفی برای جلوگیری از واکنش مس با غذا (بهخصوص محتوای اسیدی آن) در دماهای مورداستفاده برای پختوپز، انجام شده‌است. سپس مشاهده کرد که میتوان از آهن بهعنوان جانشین ظروف مسی استفاده کرد و برخی از ظروف سفالی نیز کاربرد دارند. در اواخر قرن بیستم، ماریا بیان کرد: ظروف آشپزخانه از آهن و فولاد، مس، نیکل، نقره، قلع، رس، گل و آلومینیوم ساخته شده است. آلومینیوم، به یک ماده معروف برای وسایل آشپزخانه در قرن بیستم تبدیل شد.
مس
مس دارای رسانای حرارتی خوب است و ظروف مسی بادوام و جاذب هستند. بااینحال، آن‌ها نسبت به ظروف ساخته‌شده از مواد دیگر نسبتاً سنگین‌تر هستند، نیاز به تمیزکردن دقیق دارند و برای تمیزکردن ترکیبات سمی مناسب بوده، ولی برای غذاهای اسیدی مناسب نیستند. ظروف مسی با قلع چیده می‌شوند تا از تغییر رنگ یا تغییر طعم غذا جلوگیری کنند. آستر آهنی که برای ظروف بهکار برده میشود باید به طور دوره‌ای احیا شود و این آستر می‌تواند از گرمشدگی و حرارت بیش از حد آن محافظت کند.
آهن
همچنین آهن نسبت به مس بیشتر مستعد زنگزدن (tinned)است. درحالیکه وسایل آشپزخانه از جنس چدن به طور خاص کمتر مستعد زنگزدن هستند، این وسایل بهسادگی با مواد شوینده شسته می‌شوند و به وسیلهی یک پارچه تمیز می‌شوند؛ بنابراین میتوان از خوردگی بیشتر این وسایل جلوگیری کرد و آن را به تأخیر انداخت. (فرآیندی که بهعنوان چاشنی شناخته میشود). علاوهبراین، اگر یک وسیلهی آهنی فقط برای سرخکردن و یا طبخ با چربی یا روغن مورد استفاده قرار گیرد، خوردگی آن با گرمکردن آب کاهش نمی‌یابد. روغن و آب باهم مخلوط نمی‌شوند، چرا که روغن و چربی ترکیبات خاصی هستند و چون این ترکیبات یونی مانند آبی است که خوردگی را ترویج می‌دهند، از بین بردن سطح تماس وسایل با آب، خوردگی را کاهش می‌دهد. برخی از وسایل آشپزخانه که از جنس آهن هستند یک مشکل ویژه ایجاد میکنند، چون خشککردن آن بسیار دشوار است. به طور خاص خشکشدن آهن مشکل بوده و در صورت رهاشدن آن به طور مرطوب، باعث میشود کاملاً مسدود گردد. هنگام ذخیرهکردن ظروف آهنی برای مدت‌های طولانی، طبق گفتهی ون، باید آن‌ها را در قسمت پارافیندار قرار دهیم (که شامل نمک غیریونی باشد).
در ظروف آهنی بههنگام پختوپز با درجه‌حرارت بالا اختلال ایجاد میشود، تمیزکردن آن‌ها راحت و در هنگام استفادهی طولانیمدت نرم می‌شوند، بادوام و نسبتاً قوی (بهعنوان مثال، مستعد شکستگی نیستند) هستند. بااینحال، همانطور که اشاره شد، نسبتاً بهراحتی زنگ می‌زنند.
فولاد ضدزنگ
فولاد ضدزنگ کاربردهای زیادی در تولید وسایل آشپزخانه دارد. فولاد ضدزنگ خطر کمتری در تماس با آب و یا محصولات غذایی دارد و به همین خاطر است که تلاش لازم برای نگهداری وسایل آشپزخانه در شرایط مفید را کاهش می‌دهد. ابزار برش ساخته‌شده با فولاد ضدزنگ لبه، قابلیت خود را برای استفاده حفظ می‌کند درحالیکه خطر زنگزدگی نسبت به آهن را ندارد.
ظروف لعابدار و سفالی
وسایل آشپزخانه هنگامی در معرض تغییرات سریع زیاد در درجه‌حرارت قرار میگیرند که عموماً در معرض حرارت رخ می‌دهد، در معرض شکستگی قرار گفته و لعابدادن سفال اغلب حاوی سرب اتفاق می‌افتد که سمی است. درنتیجهی سخنان تامسون، استفاده از این ظروف چینی در برخی کشورها در هنگام پختوپز و یا حتی استفاده برای ذخیرهی غذاهای اسیدی منع شده‌است. وان، در سال ۱۹۱۹ پیشنهاد کرد که یک آزمایش برای وجود سرب در ظروف سفالی انجام شودکه نهایتاً به تأیید رسید. وسایل آشپزخانه، همچنین درمورد استفاده از ظروف شیشهای، علاوهبر مشکلات آن‌ها با شوک حرارتی، نیاز به کنترل دقیق دارند، زیرا آن‌ها در معرض ترکخوردگی قرار دارند. اما ظروف لعابدار تحت‌تأثیرغذاهای اسیدی قرار نمی‌گیرند، بادوام هستند و بهراحتی تمیز می‌شوند. بااینحال، آن‌ها نمی‌توانند با آلکالیس قوی یا مواد قلیایی مورد استفاده قرار گیرند.
ظروف سفالی، چینی و سفال را میتوان برای پختوپز غذا بهکار برد و درنتیجه در شستن دو مجموعهی جداگانه از لوازم آشپزخانه صرفهجویی کرد. همچنین آن‌ها بادوام هستند و برای پختن با حرارت کم مناسب می‌باشند. بااینحال، آن‌ها به طور نسبی برای پختوپز با استفاده از یک حرارت مستقیم مانند آشپزی بر روی یک شعله، نسبتاً نامناسب هستند.
آلومینیوم
جیمز فرانک در سال ۱۹۱۸ اظهار داشت که آلومینیوم «بدون شک بهترین مواد برای وسایل آشپزخانه است» و اشاره کرد که این ماده حتی برتر از مواد اختصاص‌داده‌شده مانند آهن یا حلب قدیمی است. او توصیهی خود را مبنی بر جایگزینکردن ظروف فلزی یا آبی با نمونه‌های آلومینیومی با اشاره به اینکه ماهیتابه با استفادهی زیاد از داخل و یا بیرون سائیده میشود، بیان کرد. بااینحال، آن‌ها را برتر از محصولات آلومینیومی دانست.
مزایای آلومینیوم نسبت به مواد دیگر برای وسایل آشپزخانه: 1) رسانایی حرارتی خوب آن است که تقریباً برابر با مواد غذایی در دماهای پایین و بالاست.2) سمیبودن آن پایین است. 3) این واقعیت که خوردگی آن حداقل است. اما معایب ظروف آلومینیوم این است: 1) بهراحتی بی‌رنگ می‌شوند. 2) می‌توانند توسط غذاهای اسیدی (تا نسبت پائینی) حل شوند. 3) اگر برای تمیز کردن مورد مصرف قرار بگیرند زنگزدگی پیدا میکنند.
رس
ویژگی عالی سرامیک‌های غیرلعابدار این است: 1) گل، واکنشی به غذا نمیدهد. 2) حاوی مواد سمی نیست و برای مصرف مواد خوراکی ایمن است، زیرا مواد سمی هنگام گرمشدن با حرارت آزاد نمی‌شوند.
چندین نوع لوازم مختلف سرامیکی وجود دارد. لوازم آشپزخانه که از گل سرخ و سرامیک سیاه ساخته شدهاند. ظروف گلی برای تهیهی غذا نیز می‌تواند در اجاق‌های برقی و مایکروفر مورداستفاده قرار گیرند؛ ما همچنین می‌توانیم آن‌ها را در بخاری‌های دیواری قرار دهیم. توصیه نمیشود که ظرف گل رس را به طور مستقیم در دمای ۲۲۰ تا ۲۵۰ درجه قرار دهید، زیرا می‌تواند در معرض شکستگی قرار گیرد. همچنین توصیه نمیشود که ظرف رس را روی یک آتش سر باز و حرارت مستقیم قرار دهید. ظروف گلی تغییر شدیدی در دما نشان نمیدهند. غذاهای آماده در ظرف‌های رسی آبدار و نرم هستند. این بهخاطر سطح متخلخل خاک رس است. قهوهی درست شده در دیگ‌های بخار آب رس آروماتیک میشود، اما این ظروف به مراقبت ویژه‌ای نیاز دارند. توصیه نمیشود که ظروف را با وسایل فلزی تمیز کنید، بهتر است آب سودا را در ظرف گلی بریزید و بگذارید همان جا بماند و سپس ظرف را با آب گرم بشوئید. ظروف گلی را باید در جای خشک نگه دارید تا خیس نشوند.
پلاستیک
پلاستیک را میتوان بهآسانی بهوسیلهی ریخته‌گری بهصورت انواع و اقسام مختلفی از ظروف آشپزخانه شکل داد. فنجان‌های اندازه‌گیری پلاستیکی شفاف اجازه می‌دهند که سطوح جزئی بهراحتی قابل‌مشاهده باشند و سبک‌تر و کمتر از پیمانهی اندازه‌گیری شیشهای باشند. پلاستیک‌هایی که در وسایل آشپزخانه موجود است انجام کار را راحت‌تر میکنند. درحالیکه بسیاری از پلاستیک‌ها در صورت گرم شدن، تجزیه می‌شوند، برخی از محصولات سیلیکونی را میتوان در آب جوش و یا در فر برای تهیهی غذا مورداستفاده قرار داد. از پوشش‌های پلاستیکی نچسب میتوان برای سرخکردن غذا در ماهیتابه استفاده کرد؛ پوشش‌های جدیدتر، از تجزیهی پلاستیک تحت گرمایش شدید جلوگیری میکنند.
شیشه
ظروف شیشهای مقاوم در برابر گرما را میتوان برای پختوپز و یا آشپزیکردن بهکار برد. همچنین شیشه، گرما و فلز را هدایت نمی‌کند و اگر جایی بیفتد، این مشکل را دارد که بهراحتی می‌شکند. فنجان‌های اندازه‌گیری شیشه شفاف هستند و امکان اندازه‌گیری مواد مایع و خشک را فراهم میکنند.
تنوع و مطلوبیت
قبل از قرن نوزدهم خانم Beeton نوشت: «درمورد ظروف آشپزخانهی باستان، دانش ما بسیار محدود است، اما بهعنوان هنر زندگی، این ظروف در هر کشور متمدنی مشابه است، ابزار پختوپز باید به درجه‌ای برسند که شباهت چشمگیری به یکدیگر داشته باشند.»
باستانشناسان و تاریخدانان وسایل آشپزخانه را که در قرون گذشته مورداستفاده قرار میگرفتند، مطالعه کردهاند. برای مثال، در روستاهای خاورمیانه و شهرهای هزارهی اول پس از میلاد و منابع تاریخی و باستان‌شناسی، آن وسایل شامل: یک ظرف برای جوش آمدن آب، یک کاسهی سوپخوری، یک ظرف نان، یک کاسهی سوپ سرد و یک تنگ شراب بوده است.
مالکیت و انواع وسایل آشپزخانه از خانواده‌ها تا خانه متفاوت بود. این سوابق در قرن چهاردهم به طور خاص از وسایل آشپزخانه در لندن جان سالم به در بردند، بهویژه سوابق اموال در فهرست‌های پزشکی قانونی. تعداد کمی از این افراد کمترین وسایل آشپزخانه را داشتند. درحقیقت تنها هفت مجرم وجود داشت. یکی از این وسایل بهعنوان یک سرقت بزرگ ثبت شده است، یک دیگ برنجی (یکی از رایج‌ترین وسایل آشپزخانه که در بایگانی فهرست‌شده) به ارزش ۳ شیلینگ بوده است. به طور مشابه، در قرن نوزده بهویژه در آمریکا شاهد انفجاری در تعداد لوازم آشپزخانهی موجود در بازار بودیم و بسیاری از وسایل با صرفهجویی در نیروی کار در سراسر قرن، اختراع و ثبت می‌شدند. کتاب راهنمای بازاریابی و Parloa حداقل تعداد ۱۳۹ ابزار خانه و آشپزخانه را فهرست کرده است بدون اینکه حتی یک آشپزخانهی معاصر بهخوبی تکمیل شود. Parloa نوشت: «یک زن خانه‌دار خواهد فهمید که همیشه چیز جدیدی برای خرید وجود دارد.»
برای دنبالکردن رشد در گسترهی وسایل آشپزخانهی موجود، میتوان از طریق رشد وسایل آشپزخانهی توصیه‌شده در کتاب‌های آشپزی که در قرن‌های پیش ثبت شدهاند استفاده کرد. در اوایل قرن سال ۱۸۲۸، Frances Byerley Parkes، مجموعهی کوچکی از وسایل را توصیه کرد. تا سال ۱۸۵۸ الیزابت اچ پوتنام در کتاب خانم Putnam و دستیار جوانش با این فرض نوشت که خوانندگان او «مقدار معمولی لوازم آشپزخانه» را خواهند داشت، که در آن فهرستی از موارد ضروری اضافه شده‌است:
یک ظرف حلبی برای پخت نان، یک کوزهی سنگی، یک ظرف چوبی، یک بشقاب، یک تخته و غیره
خانم Beeton در کتاب مدیریت امور خانگی نوشت: لیست زیر که توسط آقایان ریچارد و جان اسلاک داده شده، مقالات موردنیاز برای آشپزخانهی یک خانواده در طبقهی متوسط زندگیشان نشان داده شده است. هر چند شامل تمام مواردی است که امکان دارد برای برخی خانواده‌ها ضروری تلقی شود و حاوی بیش از حد مواد موردنیاز برای دیگران باشد. بااینحال، آقای اسلاک یک کاتالوگ مصور مفید را منتشر می‌کند که ممکن است به طور رایگان در اختیار بقیه قرار داده شود و این کاتالوگ برای مشورت با کسانی که قرار است در اختیار آن‌ها قرار گیرد و بر ضرورت گسترشدادن آنچه که ما به آن‌ها می‌دهیم، مفید است. او در کتاب آشپزی خود تمام لوازم اصلی آشپزخانه را برای یک آشپزخانهی مجهز تهیه کرده و لیستی را در ۹۳ گونه مجزا نوشته است. نسخهی سال ۱۸۸۲ به ۲۰ صفحه رسیده است که وسایل مختلف یک آشپزخانه مجهز را شرح می‌دهد و توصیف می‌کند. در کتاب سارا تایسون معروف به فیلادلفیا کوک (Rorer ۱۸۸۶)بیش از ۲۰۰ خانه و آشپزخانهی مبله و مجهز را فهرست کردهاند، وسایل آشپزخانه ضرورتاً سبب ماندگاری نیروی کار نمیشد. بااینحال، بسیاری از این وسایل گران‌قیمت بوده و مقرونبهصرفه نبودند. بعضی از مردم هم آن‌ها را غیرضروری تلقی می‌کردند. جیمز فرانک در آغاز قرن بیستم، این انفجار را بهعنوان وسایل «صرفهجویی در نیروی کار» برای آشپزخانهی مدرن موردانتقاد قرار داد و اشاره کرد که وسایل آشپزخانه ساده و ارزان هستند، اما زمانی که در موقعیتش قرار گرفتند و مورداستفاده قرار داده شدند، از یک برس زبر برای تمیزکردن ظروف، و یک قاشق چوبی معمولی برای جلوگیری از تخلیهی فاضلاب و یک قاشق چوبی دیگر استفاده کردند. دستگاه‌های «مقرونبهصرفه» لزوماً سبب ماندگاری کارگر نمیشود. درحالیکه ظهور ابزارهای تولیدشدهی اندازه‌گیری استاندارد، توسط ابزارهای اندازه‌گیری برای دنبالکردن دستورالعمل‌های بالا و پایان بخشیدن به نتیجهی مطلوب و ظهور بسیاری از ظروف دیگر باعث شده بود که انتظاراتشان فراتر برود؛ بنابراین درحالیکه تهیهی غذا آسان‌تر بود و برای طبخ، از مالکان معمولی در همان زمان انتظار می‌رفت که غذا آماده کنند و غذای پیچیده‌تر را به طور منظم و آهسته‌تر تهیه کنند. نهایتاً تأثیر نیروی کار بهوسیلهی ابزار، با افزایش کار موردنیاز برای آنچه که انتظار می‌رفت بهعنوان یک اصل یا قاعده‌ی آشپزی لغو شد.
